FNV: Klijnsma, stop de pensioenonrust!
De politiek moet voorkomen dat pensioenfondsen binnenkort weer gedwongen zijn hun uitkeringen te verlagen om hun financiële reserves aan te sterken, terwijl dat eigenlijk niet nodig is. De huidige berekeningsmethode geeft nog altijd een veel te ongunstig beeld van de pensioenreserves, onder andere door een grote gevoeligheid voor renteschommelingen op de kapitaalmarkt. Op maandag 18 januari heeft vakcentrale FNV (waarbij ook de Marechausseevereniging is aangesloten) de Tweede Kamer en het kabinet in een brandbrief opgeroepen tot actie.
Pensioenfondsen zijn wettelijk verplicht hun financiële gezondheid te laten bewaken door De Nederlandse Bank. Die doet dat op basis van een door de politiek vastgestelde serie criteria en voorschriften, het zogenaamde Financieel Toetsingskader (FTK). Sinds 1 januari 2015 is daarvan een nieuwe versie van kracht, ingediend door staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Rentegevoeligheid
Een van de belangrijkste doelen van het nieuwe FTK is het realiseren van een stabieler beeld van de financiële gezondheid van pensioenfondsen op langere termijn. Die wordt afgemeten aan de dekkingsgraad: de verhouding tussen het bezit van het fonds en zijn huidige en toekomstige betalingsverplichtingen. De oude berekeningsmethode maakte de dekkingsgraad erg gevoelig voor de ‘waan van de dag’ op de financiële markten. Om een wat rustiger beeld te krijgen wordt sinds vorig jaar uitgegaan van de gemiddelde marktrente over een periode van twaalf in plaats van drie maanden. Daar staat tegenover dat tegelijkertijd is overgestapt op een nieuwe methode om de lange-termijnverplichtingen te berekenen (Ultimate Forward Rate-methodiek), die op bepaalde punten juist meer rentegevoeligheid met zich meebrengt.
Veel te ongunstig beeld
De FNV heeft altijd gepleit tegen de invoering van deze nieuwe UFR en ziet zijn somberste verwachtingen nu uitkomen. Daarbij speelt een belangrijke rol dat de centrale banken de rente al jaren kunstmatig laag houden om het economisch herstel aan te zwengelen. Het gevolg is dat toch weer een veel te ongunstig beeld ontstaat van de financiële gezondheid van de pensioenfondsen, waardoor zij wettelijk gedwongen zullen zijn extra reserves aan te leggen, bijvoorbeeld door premieverhoging of door kortingen op pensioenaanspraken vanaf 2017.
Gegeven deze situatie heeft de FNV op maandag 18 januari bij de volksvertegenwoordigers en bij staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Jetta Klijnsma aangedrongen op het aanpassen van de UFR-methodiek. Een actie die plaatsvond met het oog op het geplande pensioenoverleg tussen het kabinet en de Tweede Kamer op woensdag 20 januari.
Staatssecretaris Klijnsma kreeg die dag te horen dat de nog altijd hoge rentegevoeligheid van de dekkingsgraad de Kamer ‘diep treurig’ stemde, zeker gezien de mogelijke gevolgen bij een kunstmatig laag gehouden rente. De staatssecretaris werd dan ook met klem opgeroepen – niet in de laatste plaats door haar eigen partij, de PvdA – om op korte termijn te voorzien in een creatieve oplossing die zorgt voor meer stabiele cijfers en minder onnodige pensioenonrust.
* De FNV is de grootste vakcentrale van Nederland en vertegenwoordigt ruim een miljoen werknemers, waaronder de 6.200 leden van de Marechausseevereniging.
